Onderzoek van de universiteit van British Columbia wijst uit dat mensen met een narcistische persoonlijkheid succesvoller zijn in sollicitatiegesprekken dan andere kandidaten, ook al zijn die op papier even geschikt voor de functie. Wat maakt een narcist zo succesvol op dit vlak?
Dit lijkt een opmerkelijke uitkomst. Narcistisch gedrag zoals opscheppen over jezelf wordt over het algemeen niet gewaardeerd. Wie zichzelf voortdurend op de borst klopt, schrikt mensen juist vaak af. Aan de andere kant lijkt de uitkomst wel logisch. Tijdens een sollicitatiegesprek moet je de beste versie van jezelf laten zien. Dan is het natuurlijk wel handig als je zelfverzekerd over je prestaties kunt praten. Dat vermogen blijkt inderdaad een van de succesfactoren van een narcist te zijn, maar niet de enige. Narcisten doen namelijk nog iets anders wat hen tot aantrekkelijke kandidaten maakt.
Wat maakt een narcist succesvol?
Voor het onderzoek werd eerst bepaald in hoeverre de deelnemers narcistische persoonlijkheidstrekken vertoonden door ze vragenlijsten te laten invullen. Vervolgens lieten de onderzoekers de deelnemers gesimuleerde sollicitatiegesprekken voeren. Opnames van deze gesprekken werden voorgelegd aan een team van beoordelaars. De uitkomst was dat zij narcistische personen als aantrekkelijker kandidaten zagen.
Bepaalde typische trekjes van een narcist vallen bij recruiters tijdens sollicitatiegesprekken in de smaak:
- Een narcist praat veel over zichzelf
- Een narcist maakt oogcontact
- Een narcist maakt grapjes
- Een narcist stelt meer vragen aan de selecteur dan de andere kandidaten
Kortom, narcisten zijn zichzelf niet alleen aan het promoten, maar maken contact met hun gesprekspartner terwijl ze dat doen.
De eerste indruk
De uitkomsten van dit onderzoek sluiten aan bij een onderzoek van de Harvard Business School. Deze studie geeft antwoord op de vraag hoe mensen iemand beoordelen die zij voor het eerst ontmoeten. Het blijkt dat ze daarbij twee maten gebruiken: betrouwbaarheid en zelfvertrouwen. Mensen zoeken antwoorden op twee vragen: wat zijn de intenties van deze persoon ten opzichte van mij? Bij deze vraag gaat het erom hoe warm en betrouwbaar iemand overkomt. De tweede vraag is: hoe sterk en competent is deze persoon? Is hij zelfverzekerd of deskundig genoeg om zijn intenties om te zetten in acties?
Warmte en betrouwbaarheid
Het onderzoek wijst uit dat we zelf graag deskundigheid en vertrouwen willen uitstralen als we iemand ontmoeten, maar dat de ander vooral warmte en betrouwbaarheid uitstraalt. Dat laatste is belangrijk omdat je iemand alleen goed kunt inschatten als hij zichzelf is. En mensen zijn pas zichzelf al ze je vertrouwen. Om een goede indruk te maken, moet je allereerst dus iemands vertrouwen winnen door contact te maken.
Het lijkt erop dat mensen met een narcistische persoonlijkheid er heel goed in slagen om zowel zelfvertrouwen als warmte uit te stralen. Zij laten een effectieve combinatie zien van een zelfverzekerde, assertieve houding en het vermogen om contact te maken. Daarin schuilt een belangrijke les voor iedereen die een gunstige indruk wil maken tijdens sollicitatiegesprekken:
- Neem een open houding aan en zoek oogcontact.
- Praat eerst over koetjes en kalfjes. Het begin van het gesprek is bij uitstek het moment waarop je betrouwbaarheid en warmte kunt uitstralen.
- Laat vervolgens je bescheidenheid varen en praat enthousiast over je sterke punten en prestaties waar je met een goed gevoel op terugkijkt. Wees vooral niet bang om vragen te stellen!
