Je realiseert het je misschien niet, maar iedere vacaturetekst die je leest is eigenlijk een reclamespotje. Soms komt de vacaturetekst niet eens in de buurt van hoe een baan er in het echt uitziet. Trap jij in de vacaturevalkuil?
Terwijl je door de supermarkt loopt, zie je in je ooghoek een blikje frisdrank staan. Dat is grappig: twee dagen geleden heb je op tv een mooie commercial voor precies dat drankje gezien! Vijf minuten later sta je het daarom met de rest van je boodschappen af te rekenen. Maar als je er thuis een slok van neemt, valt de smaak behoorlijk tegen.
Vacatures zijn reclame
De les is duidelijk: mensen zijn gevoelig voor reclame. De realiteit is echter vaak anders dan de tv-commercial. Werkzoekers moeten dat extra goed in hun oren knopen. Je ziet weliswaar niet continu mooie reclames op televisie voor je volgende baan, maar wist je dat iedere vacature die je leest wél een reclametekst is?
Ga maar na: vacatureteksten worden meestal geschreven door hr-medewerkers of recruiters. Hun doel? Jou lekker maken voor hun functie! Op die manier hebben ze veel talent om uit te kiezen. Dat is fijn voor hen, maar voor jou is iedere minuut die je spendeert aan sollicitaties voor banen die je eigenlijk niet liggen weggegooide tijd. En tijd is voor werkzoekenden kostbaar. Een stuk kostbaarder dan de prijs van dat blikje frisdrank, in ieder geval.
Vacaturevalkuil
Die prijs kan zelfs nog hoger worden dan je geïnvesteerde tijd. Solliciteer je op basis van die wervende vacaturetekst? En word je aangenomen? Dan zit je voor je het weet thuis met een burn-out of een bore-out! De baan bleek immers totaal niet wat je ervan had verwacht, met alle gevolgen van dien.
De hamvraag is dan: hoe voorkom ik dat ik in die vacaturevalkuil trap? Loopbaancoach Wendy Goudzwaard heeft daarop het antwoord. Tijdens De Grote Sollicitatiechallenge, die Sollicitatiedokter in maart 2021 organiseerde, gaf ze er een webinar over. “Om de vacaturevalkuil te vermijden, moet je de vacature coderen”, vertelde ze daarin.
Drijfveren
Wat ze daarmee bedoelt, leggen we je in dit artikel uit. Maar voordat je aan dat coderen kunt beginnen, is eerst wat voorwerk nodig. Je moet namelijk weten wat jouw drijfveren om te werken zijn.
Werk jij bijvoorbeeld omdat je iets wilt bijdragen aan de maatschappij? Dan is het voor jou belangrijk dat je veel inspraak hebt in hoe jouw team of organisatie tot beslissingen komt. Werk je omdat jij graag in een groep dingen realiseert? Dan staan leuke collega’s bovenaan je wensenlijstje.
Wensenlijstje
Heb je jouw drijfveren opgeschreven en daaruit gedestilleerd wat voor jou belangrijk is? Dan is het nu zaak prioriteit in jouw wensen aan te brengen. Dat doe je door een 1, een 2 of een 3 achter ieder item op je lijst te zetten. Een 1 staat daarbij voor een dealbreaker: als die wens niet wordt vervuld, dan wil je de baan niet. Een 2 is belangrijk. Ontbreekt hij? Dan moet-ie gecompenseerd worden. Een 3 staat ten slotte voor wensen die een mooie extra zouden zijn.
Die prioriteiten zijn voor iedere werkzoekers anders. Drie verschillende mensen kunnen immers ‘een auto van de zaak’ op hun wensenlijst hebben staan. Voor de een is die wens cruciaal, hij wil die baan niet zonder auto. Iemand anders vindt het misschien belangrijk, maar wil desnoods ook genoegen nemen met een compensatie, bijvoorbeeld in de vorm van meer salaris. Bij een derde werkzoekende is het slechts een mooie extra. Krijgt hij ook een andere baan aangeboden, dan kan de auto hem over de streep trekken.
Vragen
Heb jij je wensenlijst van prioriteiten voorzien? Dan komt nu het echte werk. Om niet in de vacaturevalkuil te vallen, is het belangrijk dat je de vacaturetekst goed leest, en daarna vragen erover opschrijft. Alles wat je te binnen schiet is daarbij goed. Foute vragen bestaan niet. Laat indien mogelijk ook iemand anders de vacaturetekst lezen, hij of zij bedenkt misschien vragen waar jij nog niet aan had gedacht.
Voorbeelden van die vragen kunnen zijn:
- Heerst er een formele of informele sfeer op de werkvloer?
- Kan ik zo nu en dan thuiswerken?
- Hoeveel vakantiedagen geven jullie?
Coderen
Daarna ga je de vragen die je hebt opgeschreven op dezelfde manier coderen als je wensenlijstje. Dus dealbrekers geef je een 1, belangrijke wensen geef je een 2 en leuke extraatjes geef je een 3. Klaar? Bel dan de vacaturehouder op en stel al je vragen met een 1.
Wordt aan al je dealbreakers tegemoetgekomen? Dan kan je met een gerust hart solliciteren. Heb je dealbreakers waarin de werkgever niet voorziet? Dan weet je dat je geen tijd hoeft te steken in deze sollicitatie: je zou er niet op je plek zitten.
Word je na je sollicitatie uitgenodigd voor een gesprek? Dan is nu het moment om je vragen met een 2 te stellen. Je vragen met prioriteit 3 bewaar je tot het arbeidsvoorwaardengesprek, mocht het daarvan komen.
Resultaat
Het resultaat van deze techniek? Je solliciteert nooit meer op werk dat niet bij je past. Daardoor hou je meer tijd over voor sollicitaties op banen die je echt ziet zitten. Die sollicitaties maken nu ook meer kans, omdat je geen energie aan – laten we eerlijk zijn –onzinnige sollicitaties hebt verspild.
Het doemscenario (je krijgt een baan die je niet ligt, drie maanden later zit je met een burn-out op de bank) voorkom je ook door deze techniek toe te passen.