Op veel vragen in een sollicitatiegesprek kun je anticiperen. Er circuleren talloze lijstjes met veel gestelde vragen waarop je het antwoord alvast kunt voorbereiden. Het is zeker verstandig om dat te doen. Helaas krijg je ook altijd vragen die je niet hebt zien aankomen. Maar al te vaak leiden die tot een nare, zelfvertrouwen-ondermijnende black-out tijdens een sollicitatiegesprek.
Ken je dat gevoel? Je brein zoekt koortsachtig naar het juiste antwoord maar er komt niets zinnigs bovendrijven. Verwachtingsvol kijken de mensen aan de andere kant van de tafel je aan. Hoe langer het stil blijft, hoe ongemakkelijker de situatie en hoe meer stress je voelt. Het nare is dat deze momenten je zelfvertrouwen behoorlijk kunnen ondermijnen. Dat draagt niet bepaald bij aan een prettige voortzetting van het gesprek. Hoe kun je omgaan met deze vervelende black-out-momenten?
Black-out tijdens een sollicitatiegesprek opheffen
Het probleem is dat je met twee op het oog tegenstrijdige dingen te maken hebt. Je wilt meteen met een goed antwoord komen, maar dat lukt niet, omdat je daarvoor bedenktijd nodig hebt. Dat roept veel spanning op. Gelukkig kun je wel degelijk iets doen om deze spanning op te heffen en jezelf uit de black-out tijdens een sollicitatiegesprek te helpen:
- Jezelf denktijd gunnen
- Je eigen denkproces weer op gang brengen
Gun jezelf de tijd
De een heeft meer tijd nodig om een antwoord in zich op te laten komen dan de ander. Zeker als je een introverte communicatiestijl hebt, moet je nou eenmaal wat langer graven in je langetermijngeheugen om de juiste informatie naar boven te halen. Het helpt als je dat van jezelf accepteert. Je zult dan minder spanning voelen. Gun jezelf dus de tijd. Dat kun je doen door je gedachten hardop uit te spreken. Dan zeg je bijvoorbeeld: Ik ben even aan het nadenken over een voorbeeld uit mijn vorige functie om uw vraag goed te beantwoorden… Je blijft dan in gesprek, en dat voelt heel wat prettiger dan zo’n dodelijke, verlammende black-out tijdens een sollicitatiegesprek.
Help je eigen denkproces op gang
Je krijgt vaak allerlei vragen naar je hoofd geslingerd over jezelf. Ben je besluitvaardig? Ben je ondernemend? Ben je geduldig? Als er niet meteen een antwoord in je op komt, helpen de volgende trucjes om je brein weer uit zijn verstarring te krijgen:
- Bedenk hoe mensen die jou goed kennen hier tegenaan zouden kijken. Vinden zij jou besluitvaardig? Waarom vinden zij dat? Waarschijnlijk schiet je via deze weg vanzelf een concreet voorbeeld te binnen dat je naar voren kunt brengen. Het is trouwens sowieso een goed idee om te vertellen waarom andere mensen vinden dat jij over een bepaalde eigenschap beschikt. Je maakt dan gebruik van een van de krachtigste beïnvloedingsprincipes, namelijk dat van de sociale bewijskracht.
- Bedenk waarom deze eigenschap voor de functie belangrijk is en spreek dit uit. ‘Door wat u eerder vertelde over xxx, kan ik me voorstellen dat het voor deze functie belangrijk is dat je yyy bent. Ook gaf u aan dat zzz…” De kans is groot dat je al pratende weer op een prima voorbeeld uitkomt waaruit blijkt dat jij over de betreffende eigenschap beschikt.
- Soms helpt het om de recruiter te vragen of hij zijn vraag kan verduidelijken als die niet helder geformuleerd is. Recruiters zijn ook maar mensen. Ook zij blunderen weleens tijdens een gesprek!